Połyśnica marchwianka

Gatunek: Połyśnica marchwianka (łac. Chamaepsila rosae) należąca do rzędu muchówek.

Objawy: Szkodliwe są larwy połyśnicy, które żerują w glebie na korzeniach marchwi, a także na innych warzywach korzeniowych. Bobówki, czyli poczwarki, zimują w glebie w obrębie upraw, na których żerowały lub w korzeniach marchwi przechowywanych w kopcach. W ciągu sezonu występują dwa pokolenia szkodnika. Pierwsze pokolenie muchówek pojawia się w maju. Samice składają jaja w okolice szyjki korzeniowej wschodów marchwi. Pierwsze pokolenie larw wyrządza duże szkody w okresie wschodów zjadając doszczętnie małe korzenie rozwijającej się marchwi. Jedna larwa potrafi zniszczyć nawet 10 korzeni. Żer trwa od 3-4 tygodni, a w połowie czerwca zaczynają się przepoczwarczać tworząc bobówki. Od drugiej połowy lipca, nawet do połowy września wylatuje drugie pokolenie muchówek. Samice tym razem składają jaja w pobliżu szyjki korzeniowej marchwi wkrótce gotowych do zbioru, a następnie wylęgają się larwy, które żerują w korzeniach aż do jesiennych zbiorów. Larwy wygryzają chodniki w korzeniach, zanieczyszczając je czarnordzawymi odchodami. Korzenie gniją, nie nadają się do przechowywania i tracą wartość handlową. Nieprzeselekcjonowane marchwie trafiają do przechowalni lub na kopce, a w nich zimują bobówki połyśnicy.

Wygląd szkodnika: Połyśnica to niewielka muchówka. Tułów i odwłok długości 4-5 mm charakteryzuje metaliczny połysk. Część głowy, czułki, odnóża mają rdzawożółtą barwę. Larwa jest białożółta i ma długość około 6 mm. Larwy po żerowaniu w glebie na korzeniach marchwi przepoczwarczają się. Poczwarka to bobówka o długości 4-5 mm.

Zapobieganie i zwalczanie:

• Zebraną marchew, którą przeznaczamy do przechowywania w kopcach należy starannie przeselekcjonować, usuwając wszystkie korzenie z wyraźnie wydrążonymi przez larwy połyśnicy korytarzami.
• W przypadku dużych plantacji nie należy zakładać upraw w pobliżu zarośli, które są schronieniem dla muchówek. Te niewielkie owady nie pokonują dużych odległości. Największe porażenie przez połyśnicę obserwuje się z reguły w pasie do 30 m w głąb plantacji.
• Cebula działa odstraszająco na połyśnicę, więc warto rzędy marchwi poprzeplatać rzędami cebuli. Odniesie to obopólną korzyść, ze względu na to że marchew odstrasza szkodnika cebuli – śmietkę cebulankę.
• Dość wczesny zbiór marchwi ograniczy nieco porażenie przez larwy.
• Po zbiorach marchwi glebę należy starannie przekopać. Wyciągnięte na powierzchnie bobówki wydziobią ptaki lub zetnie mróz, a z głęboko przekopanych bobówek, muchy nie będą w stanie wydostać się na powierzchnię.
• Do oprysków przeciwko marchwiance warto wykorzystać biopreparat Nemapsil-Limit, który zaburza żerowanie tych owadów.