Mały, ekologiczny sad przy domu jest marzeniem wielu z nas. Kto by przecież nie chciał przez całe lato zrywać zdrowych i pysznych owoców prosto z drzewa?
Niestety nie zawsze prowadzenie ekologicznej uprawy jest takie proste jak by się mogło wydawać. Nie ważne jak dobrych warunków glebowych nie zapewnimy i ile obornika nie zużyjemy, to nasze drzewka i tak mogą co roku chorować.
W szkółkach znaleźć możemy setki odmian różnych drzew owocowych, ale wiele z nich wymaga intensywnej ochrony chemicznej. Jeśli jej nie zapewnimy, to często nigdy nie doczekamy się naszych upragnionych owoców.
Po pierwsze – wszelkie nasadzenia musimy dobrze przemyśleć. Nie każdy gatunek opłaca się uprawiać wszędzie.
Przykładowo sadzenie brzoskwiń w zimnych rejonach Polski oraz miejscach, gdzie często występują duże przymrozki wiosenne (tzw. zastoiska mrozowe) jest dużym błędem. Jeśli nawet drzewka przetrzymają zimowe mrozy, to kwiaty będą regularnie przemarzać wiosną. Takie drzewka będą bardzo intensywnie rosnąć, ale nie doczekamy się z nich żadnych owoców.
Podobna historia może się zdarzyć, jeśli posadzimy odmianę wrażliwą na choroby. Wówczas bez regularnych oprysków nasze drzewka nigdy nie będą zdrowe i nie będą obficie owocować.
Poza odpowiednim doborem gatunku i odpornej na choroby odmiany, musimy zwrócić uwagę na smak. W obrębie każdego gatunku istnieją odmiany o owocach typowo deserowych, wyśmienitych do jedzenia w stanie nieprzetworzonym, jak i takie, które nadają się tylko na przetwory.
Gdy już ustalimy na jakich owocach nam najbardziej zależy i które nadają się do naszego ogrodu musimy starannie przygotować glebę.
Najlepiej już rok wcześniej, przed posadzeniem drzew rozpocząć przygotowania. W pierwszej kolejności powinniśmy ustabilizować odczyn pH. Zazwyczaj powinien on oscylować w zakresie 6,2 7,0 pH.
W celu zwiększenia ilości materii organicznej w glebie oraz poprawy jej właściwości mikrobiologicznych, dobrze będzie wysiać rośliny na zielony nawóz. Świetnie sprawdzi się tutaj gorczyca, łubin, peluszka czy facelia. Wysiane rośliny przekopuje się, gdy zakwitną. Alternatywnie możemy zastosować Obornik granulowany. Jest to świetne rozwiązanie, gdy sad chcemy założyć jak najszybciej bądź nie chcemy się bawić w przedplony.
Tutaj mamy duże pole do popisu. Odmiany drzewek generalnie wybieramy raz i żyjemy z nimi przez dziesiątki lat. Ważny jest tutaj głównie smak oraz odporność na choroby i szkodniki. Każdy uprawiany gatunek jest narażony na wiele chorób i nie ma odmian uniwersalnie odpornych na wszystkie patogeny, ale często to wrażliwość na 1-2 najważniejsze choroby decyduje o tym, czy drzewko przeżyje, czy też trafi pod siekierę po paru latach.
W poniższych zestawieniach pogrubione zostały nazwy odmian uważanych przez nas za szczególnie cenne i wyróżniające się na tle innych – takie „top of the top”. Odmiany w obrębie każdego zestawienia zostały podane w kolejności zgodnej z terminem dojrzewania (wczesne-późne).
Najgroźniejszą chorobą jabłoni jest parch. Występuje on pospolicie na terenie całego kraju i nie zwalczany na odmianach wrażliwych potrafi doprowadzić do śmierci drzewa. W uprawie towarowej wykonuje się nawet 15 zabiegów w jednym sezonie, aby uchronić drzewka od tej choroby. Na nasze szczęście – powstały już odmiany zupełnie odporne na tą chorobę.
’Primula’, 'Waleria’, ’Witos’, 'Sawa’, ’Navamac’, 'Rosana’, 'Rubinola’, ’Priam’, ’Liberty’, 'Freedom’, ’Jonafree’, 'Rajka’, 'Florina’, 'Goldstar’ , ’Topaz’.
’Piros’, ’Katja’, ’James Grieve’, 'Jester’, 'Elise’, 'Red Boskoop’, 'Pinova’
Jeśli w ogrodzie zaobserwowaliśmy zarazę ogniową (rzadszą, ale najniebezpieczniejszą chorobę jabłoni), lepiej będzie zdecydować się na jedną z poniższych odmian:
’Jester’, 'Elstar, 'Elise’, 'Red Boskoop’, 'Melrose’
W przypadku gruszy dobrze jest zwrócić uwagę na siłę wzrostu, wrażliwość na parcha oraz jej smak. Biorąc takie kryteria pod uwagę, najlepiej będzie wybrać jedną z poniższych odmian:
’Faworytka’, ’Red Faworytka’, 'Bonkreta Williamsa’, ’Red Williams’, 'Konferencja’, 'Concorde’
Jeśli nie zależy nam na małej sile wzrostu, a bardziej na smaku (przy zachowaniu małej wrażliwości na parch) to lepiej sprawdzą się:
’Bera Hardy’, 'Dicolor’, 'Komisówka’.
Wysoka odporność na parcha opisanych odmian jabłoni i grusz nie oznacza, że są one zupełnie odporne, a jedynie, że są mało wrażliwe. Dlatego też nie powinniśmy w całości rezygnować z ochrony drzew przed tą chorobą. Świetnie się tutaj sprawdzi dopuszczony do upraw ekologicznych Miedzian 50 WP w woreczkach z folii wodorozpuszczalnej.
Za główne kryterium w doborze śliw uznaliśmy niską wrażliwość na szarkę śliw – nieuleczalną, wirusową chorobę, która jest przenoszona przez mszyce. Nie tylko zmniejsza ona plonowanie, ale pogarsza stan zdrowotny drzewa. U odmian wrażliwych powoduje ich całkowite zamieranie. W drugiej kolejności spojrzeliśmy na walory smakowe przedstawianych odmian.
’Opal’, ’Cacanska Rana’*, ’Renkloda Ulena’, ’Węgierka Wczesna’, ’Renkloda Althana’, ’Bluefre’
*uwaga – ta odmiana jest obcopylna
Za główne kryterium posłużyła nam tutaj wrażliwość na raka bakteryjnego (chorobę kory i drewna), smak owoców oraz wrażliwość na mróz.
’Hortensja’*, ’Debreceni Botermo’, ’Pandy 103′, 'Lucyna’, ’Groniasta z Ujfehertoi’, ’
*to wiśnio-czereśnia, wybitnie deserowa, o wielkości typowej dla dużej czereśni
Najczęściej uprawiana i sprzedawana 'Łutówka’ charakteryzuje się dużą wrażliwością na raka bakteryjnego i niskimi walorami smakowymi. Nie nadaje się ona do uprawy w ogrodzie, ale jest doskonała na przetwory.
’Rivan’*, 'Karesova’, ’Vega’, 'Techlovan’, 'Lapins’, ’Kordia’, 'Regina’
*Odmiana najwcześniej dojrzewająca, na przełomie maja i czerwca
Najgroźniejszą, a zarazem najbardziej popularną i najłatwiejszą do zwalczenia chorobą na brzoskwiniach jest kędzierzawość liści brzoskwini. W celu zwalczenia tej choroby wystarczy wykonać oprysk 1-2 razy w roku, jeszcze w stanie bezlistnym Miedzianem Extra 350.
Główne kryteria wzięte przez nas pod uwagę, to były: wrażliwość na przymrozki wiosenne i mróz oraz smak owoców.
’Harnaś’, 'Royalvee’, ’Reliance’, 'Redhaven’, 'Velvet’, ’Harrow Beauty’
Mimo, że orzech włoski łatwo rozmnaża się z nasion, to dobrze jest zainwestować te kilkanaście złotych i kupić szczepione drzewko szlachetnej odmiany. Wejdzie ono szybciej w okres owocowania oraz często nie urośnie do aż tak monstrualnych rozmiarów. Wybierając odmiany, wzięto pod uwagę głównie: wrażliwość na antraknozę i mróz. W drugiej kolejności brane pod uwagę były siła wzrostu i wielkość orzecha (bez skorupy).
’Albi’, 'Dodo’, ’Resovia’, 'Silesia’, 'Tryumf’
Jeśli zależy nam na ozdobno-użytkowym drzewku, to odmiana ’Leopold’ ma wysoce dekoracyjne, strzępiaste liście.
Leszczyna, czyli pokaźnych rozmiarów krzew rodzący orzechy laskowe najczęściej zapada na chorobę zwaną moniliozą. Dlatego stopień wrażliwości poszczególnych odmian na tą chorobę został wzięty pod uwagę w pierwszej kolejności.
’Lamberta Biały’, 'Cenny Webba’, 'Syrena*’, 'Cosford’, ’Olbrzymi z Halle**’
*Odmiana czerwonolistna
**Odmiana obcopylna
Nie zgadzasz się z naszymi propozycjami lub masz jakieś pytania? Napisz do nas na naszym fanpage na facebooku.
Ważne!
Ze środków ochrony roślin należy korzystać z zachowaniem bezpieczeństwa. Przed każdym użyciem przeczytaj informacje zamieszczone w etykiecie i informacje dotyczące produktu. Zapoznaj się z zagrożeniami i postępuj zgodnie ze środkami ostrożności wymienionymi na etykiecie.
AGRECOL © 2021 Wszystkie prawa zastrzeżone.
