Rośliny doniczkowe to nie tylko ozdoba naszego domu, ale również źródło lepszego samopoczucia i czystszego powietrza. Kiedy już wybierzesz w sklepie ogrodniczym najpiękniejsze gatunki i odmiany nasuwa się pytanie: co teraz? Aby Twoje ukochane rośliny mogły cieszyć oczy przez długie lata, wymagają odpowiedniej pielęgnacji. Jednym z najczęstszych pytań, które zadają sobie miłośnicy roślin, brzmi: czy należy przesadzać rośliny zaraz po zakupie?
A dla tych, którzy od dłuższego czasu pielęgnują swoje zielone okazy, równie istotne jest pytanie: kiedy najlepiej przesadzać rośliny?
Jednym z kluczowych czynników zdrowego wzrostu i rozwoju roślin jest podłoże, które z czasem traci swoje właściwości lub nie spełnia potrzeb nowo zakupionych roślin. Dlatego regularne przesadzanie ma ogromne znaczenie. Dlaczego regularne przesadzanie ma ogromne znaczenie? Jak zrobić to prawidłowo? Wyjaśniamy krok po kroku!
Zastanawiasz się, czy przesadzać rośliny po zakupie? Odpowiedź brzmi: TAK!
Na pierwszy rzut oka może się wydawać, że świeżo kupione rośliny mają nowe podłoże, więc nie trzeba nic z nimi robić. Jednak w rzeczywistości są one sadzone w tzw. podłożu produkcyjnym, które różni się od tego, co powinno być stosowane w warunkach domowych.
Czym jest podłoże produkcyjne?
Najczęściej jest to włókno kokosowe – lekkie i korzystne z punktu widzenia transportu. Włókno szybko chłonie wodę i długo ją magazynuje, co w warunkach szklarniowych, gdzie rośliny rosną intensywnie, jest ogromnym atutem. Jednak to podłoże nie zawiera składników odżywczych i ma niską zdolność ich magazynowania. Dlatego w szklarni rośliny są regularnie nawożone w procesie fertygacji, co pozwala precyzyjnie kontrolować ich potrzeby pokarmowe. Dodatkowo podłoże te jest odporne na pleśń i rozkład, a także niechętnie zasiedlane przez szkodniki glebowe.
Dlaczego włókno kokosowe nie sprawdza się w domu?
To, co jest zaletą w szklarni, w uprawie domowej staje się problemem:
Wysoka chłonność wody – w domu, gdzie rośliny mają mniej światła, niższą temperaturę i nie są doświetlane zimą, wymagają mniej wody. Włókno kokosowe szybko przesycha od góry, ale dolne warstwy pozostają mokre, co sprzyja przelaniu rośliny i gniciu korzeni.
Brak składników odżywczych – włókno kokosowe jest ubogie w składniki pokarmowe, co oznacza konieczność precyzyjnego nawożenia. Bez odpowiedniej suplementacji roślina może osłabnąć i przestać się rozwijać.
Wniosek: Włókno kokosowe ma swoje zalety w uprawach szklarniowych, ale w warunkach domowych nie jest najlepszym wyborem jako główny substrat. Można je wykorzystać jako dodatek rozluźniający podłoże, jednak dla zdrowego wzrostu roślin konieczne jest przesadzenie ich do świeżego, bogatego w składniki odżywcze podłoża.
Przesadzając roślinę po zakupie, zapewniasz jej lepsze warunki do wzrostu i minimalizujesz ryzyko problemów, takich jak przelanie czy niedobór składników odżywczych.
Kiedy najlepiej przesadzać?
Najlepszym czasem na przesadzanie większości roślin doniczkowych jest wiosna, czyli okres od marcado maja. Dlaczego właśnie wtedy? Wiosną rośliny budzą się do życia po zimowym spoczynku, rozpoczynają intensywny wzrost i lepiej adaptują się do nowych warunków, ponieważ mają więcej światła i optymalną temperaturę. Jeśli roślina jest w okresie kwitnienia, lepiej poczekać z przesadzaniem, aby jej nie stresować.
Ale, czy zawsze trzeba czekać na wiosnę? Nie. Jesień i zima to okres spoczynku dla większości roślin doniczkowych, dlatego przesadzanie wtedy jest zalecane tylko w sytuacjach awaryjnych. Czyli takich, które poprawią aktualną sytuację rośliny.
Sytuacje, w których nie warto zwlekać z przesadzaniem:
Nowo zakupiona roślina – przesadzenie po zakupie jest wskazane, zwłaszcza gdy roślina jest w podłożu produkcyjnym lub doniczka jest zbyt mała.
Przerośnięte korzenie – jeśli korzenie wychodzą przez otwory drenażowe lub oplatają całą bryłę korzeniową, roślina wymaga większej doniczki.
Problemy z podłożem – gdy gleba gnije, źle pachnie lub jest zainfekowana szkodnikami, natychmiastowe przesadzenie jest konieczne, niezależnie od pory roku.
Jeśli nie wiesz, co dolega Twoim roślinom zajrzyj na naszą podstronę dr Agrecol >>>
Oto kilka najczęściej występujących na roślinach domowych szkodników:
Słaby wzrost rośliny – jeśli mimo odpowiedniej pielęgnacji roślina wygląda na osłabioną, problemem może być ubogie lub zbyt zbite podłoże.
Jak często przesadzać rośliny?
Młode rośliny: co roku.
Dojrzałe rośliny: co 2-3 lata.
Duże rośliny w dużych donicach: jeśli nie potrzebują nowej doniczki, warto przynajmniej wymienić wierzchnią warstwę ziemi na świeżą.
Jak przesadzać rośliny?
Wybierz odpowiednią doniczkę Nowa doniczka powinna być o 1-2 cm większa od dotychczasowej (w przypadku małych roślin) lub o 3-5 cm większa (dla większych okazów). Doniczka ma otwory odpływowe na dnie. Jeśli ich nie ma jest to prawdopodobnie osłonka, w którą wkładamy doniczkę. Jedynie doniczki ceramiczne, które są porowate i są w stanie oddać wodę mogą być pozbawione dziurek. Jeżeli wykorzystujesz ponownie jakąś doniczkę upewnij się że jest czysta. Możesz użyć mydła potasowego do jej dezynfekcji.
Przygotuj świeże podłoże
Dopasuj podłoże do gatunku rośliny. W dalszej części artykułu pokażemy ci jakie substraty możesz wykorzystać do tworzenia podłoży samodzielnie. Na przykład kaktusy i sukulenty potrzebują lekkiego, dobrze przepuszczalnego podłoża, podczas gdy rośliny tropikalne, jak monstera, wolą bardziej próchniczną ziemię. Może się okazać że zakupione podłoże ma w sobie larwy ziemiórek lub grzyby. Aby na starcie pozbyć się niepożądanych gości możesz wyparzyć podłoże w piekarniku.
Delikatnie wyjmij roślinę z doniczki
Ostrożnie ściśnij boki doniczki, aby poluzować ziemię, a następnie wyciągnij roślinę, trzymając za podstawę łodygi. Usuń stare podłoże najdokładniej jak to możliwe, rozplątując przy tym korzenie. Odetnij nożyczkami wszystkie zgniłe korzonki.
Posadź roślinę w nowej doniczce
Wsyp warstwę drenażową (np. keramzyt) na dno doniczki (jeśli roślina tego wymaga), dodaj trochę podłoża, ustaw roślinę i wypełnij przestrzeń dookoła świeżym podłożem. Podczas dosypywania kolejnych warstw warto potrząsać delikatnie rośliną i oklepywać doniczkę, aby podłoże trafiło do każdego zakamarka. Na koniec lekko ugnieć ziemię, aby roślina była stabilna.
Podlej z umiarem
Podlej lekko podłoże, aby ustabilizować podłoże i ustaw roślinę w miejscu z rozproszonym światłem, aby mogła się zaaklimatyzować.
Nawieź Po przesadzeniu warto zastosować biohumus uniwersalny lub inne łagodne nawozy organiczne. Biohumus sprawi że podłoże będzie bogate w aktywną próchnicę, która będzie rozkładała się i dostarczała składników odżywczych przez wiele tygodni. Z nawożeniem nawozami mineralnymi należy się wstrzymać kilka tygodni.
Podłoże dla roślin doniczkowych często składa się z różnych substratów, które mieszane są w odpowiednich proporcjach w zależności od potrzeb konkretnego gatunku. Substraty pełnią różne funkcje, takie jak zatrzymywanie wilgoci, przepuszczanie powietrza czy dostarczanie składników odżywczych. Poniżej omówione są najpopularniejsze rodzaje substratów wykorzystywanych do tworzenia podłoży.
Włókno kokosowe Charakterystyka: Lekkie, przepuszczalne, dobrze zatrzymuje wilgoć i jednocześnie umożliwia korzeniom dostęp do powietrza. Ma neutralne pH i jest ekologiczne.
Zastosowanie: Idealne do mieszania z ziemią lub jako samodzielne podłoże w uprawach hydroponicznych. Dobre dla roślin tropikalnych, takich jak monstery, filodendrony czy paprocie.
Wady: Nie zawiera składników odżywczych – wymaga nawożenia. – Chipsy kokosowe – to większe kawałki kokosa, które mają na celu rozluźnienie podłoża.
Torf Charakterystyka: Najczęściej używany substrat w podłożach, zarówno torf wysoki (kwaśny), jak i niski (obojętny). Zatrzymuje wodę, jest lekki i sprzyja rozwojowi korzeni.
Zastosowanie: Główna baza dla większości uniwersalnych podłoży doniczkowych. Kwaśny torf sprawdza się w uprawie roślin kwasolubnych, tj. paprocie, anturium, trzykrotki.
Wady: Jego pozyskiwanie jest nieekologiczne i niszczy środowiska bagienne.
Perlit Charakterystyka: Lekki, porowaty materiał pochodzenia wulkanicznego. Nie zatrzymuje wody, ale poprawia napowietrzenie i drenaż podłoża.
Zastosowanie: Dodatek do podłoża dla roślin potrzebujących dobrze przepuszczalnej ziemi, np. sukulentów i kaktusów.
Wady: Nie zatrzymuje składników odżywczych – pełni funkcję wyłącznie strukturalną.
Wermikulit Charakterystyka: Naturalny minerał, który dobrze zatrzymuje wodę i składniki odżywcze, jednocześnie poprawiając strukturę podłoża.
Zastosowanie: Świetny dla roślin wymagających stałej wilgotności podłoża, np. paproci, storczyków czy begonii.
Wady: Może zatrzymywać zbyt dużo wilgoci, co nie sprzyja roślinom sucholubnym.
Keramzyt Charakterystyka: Granulki wypalanej gliny, które są lekkie i przepuszczalne. Stosowane jako warstwa drenażowa lub w hydroponice.
Zastosowanie: Na dno doniczek jako drenaż lub jako podłoże do storczyków i hydroponiki.
Wady: Nie zatrzymuje składników odżywczych.
– ciekawostka – sphagnum, czyli mech torfowiec, wykorzystywany jest do ukorzeniania roślin, a czasem nawet do hobbystycznych upraw hydroponicznych.
Kora sosnowa Charakterystyka: Naturalny materiał organiczny o dużej przepuszczalności. Rozkładając się powoli, dostarcza składników odżywczych.
Zastosowanie: Dodatek do podłoży dla storczyków, epifitów i roślin tropikalnych.
Wady: Potrzebuje czasu, aby się rozłożyć – nie od razu dostarcza substancji odżywczych.
Piasek i żwir Charakterystyka: Ciężki materiał, który poprawia przepuszczalność podłoża.
Zastosowanie: Stosowany w mieszankach dla kaktusów i sukulentów, które preferują szybko odprowadzające wodę podłoże.
Wady: Zbyt duży dodatek może utrudniać rozwój korzeni i nadmiernie obciążać doniczkę.
Biohumus Charakterystyka: Naturalny nawóz organiczny wytwarzany przez dżdżownice. Poprawia strukturę gleby i dostarcza składników odżywczych.
Zastosowanie: Dodatek do podłoża dla niemal wszystkich roślin doniczkowych jako źródło odżywienia. Wystarczy regularnie nawozić, aby zapewnić roślinom optymalne odżywienie. W zasadzie brak możliwości przenawożenia.
Wady: W praktyce żadnych. Jeżeli jest w postaci płynnej dodajemy go podczas nawożenia.
Ziemia kompostowa Charakterystyka: Naturalne podłoże powstałe z rozkładu biomasy. Jest bogata w próchnicę i lekka.
Zastosowanie: Dodatek do podłoży dla roślin tropikalnych.
Wady: Może zawierać patogeny lub szkodniki, jeśli nie jest odpowiednio przetworzona.
Każdy z tych substratów ma swoje zalety i wady, a wybór odpowiedniej mieszanki zależy od wymagań uprawianych roślin.
Ze środków ochrony roślin należy korzystać z zachowaniem bezpieczeństwa. Przed każdym użyciem przeczytaj informacje zamieszczone w etykiecie i informacje dotyczące produktu. Zapoznaj się z zagrożeniami i postępuj zgodnie ze środkami ostrożności wymienionymi na etykiecie.
